شیر یک‌طرفه که به انگلیسی به آن Check valve نیز می گویند یک نمونه شیر از خانواده شیرهای صنعتی است که در آن سیال(گاز یا مایع) فقط می‌تواند در یک سمت حرکت کند و در صورت برگشت سیال مسیر حرکت مسدود می‌شود. این شیر یک نمونه از شیرآلاتی میباشد که به صورت خودکار عمل کرده به این منظور که هیچگونه دسته شیر مانندی در خارج از آن به جهت باز و بسته کردن شیر وجود ندارد.از این شیرها در تجهیزات صنعتی مختلفی مانند پمپ‌ها جک‌های هیدرولیک و تجهیزات نیروگاهی و صنایع شیمیایی کاربرد دارد و مورد استفاده قرار میگیرد.

اجزای داخلی چک ولو که باعث میشوند شیر بطور خودکار باز یابسته شود عبارتند از :

بدنه _ دیسک _لولا 

همانطور که در بالا گفته شد عملکرد شیر یکطرفه بسیار ساده میباشد که شامل همان موارد ذکر شده می باشد. اما امکان دارد در برخی از مدل شیرهای یکطرفه که بستگی به نوع طراحی وکاربرد آن ها دارد ممکن است برخی قسمت های دیگر از جمله بازویی دیسک، بلبرینگ، توپی و ... نیز به آن اضافه شوند.

شیر های یک طرفه یا چک ولو از لحاظ کاربرد و اینکه چندبار فشار را بتوانند تحمل کنند در انواع رده و کلاس ها تولید و موجود میباشد که با آلیاژ مواد و متریال گوناگونی طراحی و اجرا می شوند. 

عملکرد شیر یکطرفه

نحوه عملکرد شیر یکطرفه به این صورت است که دیسک داخلی آن که در واقع سبب باز شدن شیر یکطرفه می شود، به سیالات اجازه می دهد فقط به سمت جلو حرکت کنند.

حال زمانی که سرعت جریان سیال به سمت جلو کاهش پیدا کرده و یا کلاً مسیر حرکت سیال برعکس شود، دسیک به صورت خودکار بسته می شود و از این طریق سبب مسدود شدن شیر یکطرفه و مانع حرکت مواد خواهد شد.

 موارد استفاده از شیر یکطرفه

از چک ولو ها یا شیرهای یکطرفه می توان در  بخشی از تاسیسات مکانیکی ساختمان نظیر پمپ آب خانگی و یا خارج از ساختمان در سیستم لوله کشی فاضلاب بکار برد .این شیرها با داشتن زمینه بهره وری فراوان از جمله به صنایع وابسته به مایعات مثل سیستم لوله کشی آب و فاضلاب انواع پمپ و کنتور آب و پمپ باد همچنین تجهیزات گرمایشی مانند پکیج و آبگرمکن و حتی در تجهیزات وابسته به گاز و بخار آب نیز مورد استفاده قرار میگیرد.از دیگر موارد استفاده چک ولو عبارتند از: شیر یکطرفه ست کنترل، شیر یکطرفه کولر گازی و شیر یکطرفه گاز میباشد. استفاده از شیر یکطرفه در سیستم لوله کشی آب و فاضلاب ساختمان، پمپ آب، پکیج و کمپرسور باد از اهمیت بالایی برخوردار است . مناسب ترین و بهترین مکان برای نصب چک ولو ها در پمپ آب قبل از ورودی به پمپ میباشد. از بارزترین علائم خرابی چک ولو میتوان به نشتی سیال از محل آبندی شده و حرکت جریال سیال در خلاف جریان اصلی نام برد. 

نکاتی درباره شیر یک طرفه :

چک ولو قطعه ای میباشد که در تجهیزات وابسته به جریان سیالات مایع و گازها نصب می گردد تا از حرکت سیال در جریان بالعکس جلوگیری کند. کاربرد گوناگونی دارد از جمله می توان به سیستم آب و فاضلاب ساختمان، پکیج، کمپرسور باد، کولر گازی، پمپ آب، ست کنترل و آبگرمکن اشاره کرد. نحوه عملکرد چک ولو به این شکل است که دیسکی در داخل شیر وجود دارد و در واقع سبب باز شدن شیر یکطرفه می شود به سیالات اجازه می دهد که فقط به سمت جلو حرکت کنند.همچنین اگر شیر در جهت و محل صحیحی نصب نشود  می تواند خسارت های سنگینی به تجهیزات وارد کند برای همین جهت نصب و محل قرار گیری چک ولو از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. 

برای دیدن لیست قیمت شیر یک طرفه لطفا کلیک کنید.